Herb, flaga i mapa powiatu
...Barwami powiatu Kluczborskiego są: żółta, czerwona i biała, które mają prawo funkcjonować niezależnie od flag. Wzór - wizerunek herbu powiatu kluczborskiego oraz flagi: samorządowa terytorialna, samorządowa urzędowa (administracyjna) jak i barwy powiatu są znakami prawnie chronionymi i ich używanie oraz rozpowszechnianie wymaga zgody Zarządu Powiatu..."- Informacja ta stanowi wyciąg z uchwały Nr XVI/102/2000 Rady Powiatu Kluczborskiego z dnia 21 marca 2000 roku.
Projekt herbu i flag dla powiatu kluczborskiego opracował i wykonał: Artysta Plastyk Magister Sztuki Michał Marciniak - Kożuchowski, Projektant architektury wnętrz Koncepcji heraldycznych i tkanin
Uchwała ws. ustanowienia herbu powiatu.pdf (314,94KB)
Herb - znak terytorialny powiatu kluczborskiego ze stolicą w Kluczborku
Wizerunek herbu powiatu kluczborskiego, jak i wynikające z niego barwy i flagi, które swymi wartościami zawartymi w polu gotyckiej tarczy herbowej - nawiązuje do najszczytniejszych tradycji Ziemi Kluczborskiej i do tradycji Ziem Śląskich.
Przyjmuje się dla wzoru symbolu-wizerunku herbu powiatu kluczborskiego tarczę o kroju gotyckim. W środkowym polu tarczy krzyż ankrowy (kotwiczny), czerwony z gwiazdą sześciopromienną-czerwoną u jego podstawy. Na przecięciu ramion krzyża tarcza (sercowa) o srebrnym polu w czarnym obrysie, w której czerwony mur z trzema blankowymi basztami na blankowanym gzymsie. Ponad niższą środkową basztą krzyż czerwony równoramienny. Dołem, w środku muru srebrny otwór bramy ze złoto czarną kratą i złotymi skrzydłami rozwartych wierzei na zawiasach.
Herb – znak terytorialny powiatu kluczborskiego, jest swymi wartościami głęboko osadzony w najszczytniejszych tradycjach obszaru, będącego dziś powiatem. Stolicą powiatu jest miasto Kluczbork... - Kluczbork – Cluczibor /po słowiańsku, leśny klucz, leśny zamek.../ - Cruczbure, Crucebure, Cruczbork, Creutzburg, Kreuzburg – Kluczbork... nad Stobrawą.
26 lutego 1253 roku powstaje wielka fundacja, potwierdzona dokumentem fundacyjnym księżnej Anny (żony Henryka II Pobożnego, poległego pod Legnicą w walce z Mongołami) - i jej synów z Henrykiem III Białym, księciem wrocławskim. Słowa dokumentu brzmią: „W intencji świetlanej pamięci księcia Śląska...” (tj. Henryka II Pobożnego).
Dokument ten zakreśla obszar darowizn dla najpotężniejszego wówczas zakonu - szpitalników, Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą (czerwonych gwiazdokrzyżowców) – zakonowi laickiemu z czeskiej Pragi.
Zakon czerwonych gwiazdokrzyżowców powstał w Królestwie Czech z fundacji Agnieszki, księżniczki czeskiej, córki króla Czech Otokara I, siostry Wacława I (późniejszego króla Czech), jak i siostry Anny – żony Henryka II Pobożnego, księcia Śląska. Królewna czeska Agnieszka, była przyobiecana Konradowi (synowi księcia Śląska Henryka I Brodatego, a bratu Henryka II Pobożnego) i była wychowana na Śląsku. Po niespodziewanej, wczesnej śmierci Konrada, Agnieszka wraca do Pragi, do Czech. Jest w kontakcie ze św. Klarą – duchową przyjaciółką świętego Franciszka. Sprowadza zakon Franciszkanów i zakon Klarysek. Tworzy zakon szpitalników, jedyny zakon czeski, który zajmując się szpitalnictwem, lecznictwem, staje się jednym z najpotężniejszych i najbogatszych zakonów w Europie. W Czechach, w Pradze ma prawo do opłat z mostu św. Judyty (obecnego mostu Karola), najważniejszego przejścia w Pradze czeskiej. Opodal ma swój budynek klasztorny.
Księżna Śląska Anna, wraz z synem Henrykiem III Białym, księciem wrocławskim sprowadzając czerwonych gwiazdokrzyżowców z Pragi, nadają im stary dwór Henryka II Pobożnego na lewym brzegu Odry. (być może fundacja rozpoczęła się już znacznie wcześniej, niemal równolegle do fundacji Praskiej – królewny Agnieszki).
Sprowadzają także Franciszkanów, którzy pełnią posługi kapłańskie dla Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą oraz zakon Klarysek, dla których dopełnia się fundacja po śmierci księżnej Anny. Nadają Krzyżowcom także, między innymi nadaniami – prawo tworzenia miasta i szpitala w obszarze dzisiejszego miasta Kluczborka. W tym właśnie miejscu jeszcze przez wiele stuleci, wiele miejscowości będzie miało ślady własności czerwonych gwiazdokrzyżowców. Są to miejscowości: Łowkowice, Kuniów, Nowy Dwór, Kujakowice, jak też Kujakowice Dolne, pieczętujące się znakiem krzyża z gwiazdą.
Wprawdzie samo miasto uzyskuje dokument lokacyjny (na prawie flamandzkim) w roku 1276 z woli księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa, ale to tak jak paralelnie w Gnieźnie. Bolesław Chrobry otrzymał z rąk cesarza Ottona III oznakę władzy – kopię włóczni św. Maurycego i diadem na głowę, a sama koronacja nastąpiła 25 lat po tym wydarzeniu. Tu też lokacja miasta nastąpiła dopiero w 23 lata po wielkiej fundacji. A nazwę dziś średniowieczną i z czasów nowożytnych, miasto ma po swych założycielach.
Potem - miasta Kluczbork, Wołczyn i Byczyna (dziś wraz z gminą Lasowice tworzące powiat) nieraz dzielą wspólnie los, przechodząc jako zastaw to w ręce księstwa legnicko-brzeskiego, to w ręce księstwa opolskiego (będąc nawet przez czterdzieści lat w zastawie u króla Polski Kazimierza Wielkiego). Jednakże na tym obszarze już nigdy nie było tak wielkiego i ważnego wydarzenia jak w roku 1253 roku fundacja księżnej wrocławskiej Anny i jej synów z Henrykiem III Białym, księciem wrocławskim.
Po dziś dzień symbolem tej fundacji jest znak Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą – widoczny we Wrocławiu, jak w obszarze powiatu kluczborskiego (jak też w Pradze czeskiej). Jest to krzyż łaciński (różny w formie) z gwiazdą sześciopromienną poniżej swej podstawy – w barwie czerwieni, na srebrnym lub białym polu. Ten znak występuje na wielu pieczęciach zachowanych z tamtych czasów – szczególnie na pięknej pieczęci z 1292 roku.
Herb miasta Kluczbork (Kreutzburg) ma też parę wyobrażeń napieczętnych, począwszy od pieczęci z 1376 roku (1323?!?) – z tym jednakże, że aby Starosta Kluczborski nie musiał płacić trybutu za używanie herbu Kluczborka – Radzie miasta Kluczborka – trzeba było znaleźć takie odwzorowanie herbowe, które nie będąc aktualnym herbem miasta – mówiło o Kluczborku Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą.
Takim herbem był wizerunek wspierany przez historyka Otto Hupp’a *, ukazujący mur z trzema basztami, gdzie nad środkową niższą był czerwony krzyż równoramienny. (Mur i baszty czerwone na białym polu).
Inne wizerunki barwne – ukazują natomiast na srebrnym (białym) polu takiż mur, jednakże do czerwonego muru stosują czarne krzyże (jak Schlesischen der Schlesischen Städte und Städtel – Hugo Saurma... Freiherrn Y.U.Z.D. Jeltsch – Berlin 1870...) czy podobne odwzorowania starsze, gdzie nie raz, tło – pole tarczy, jest błękitne niemal z powodu zmian barw na ręcznych malaturach (czy przyczernione).
Jednakże te wizerunki są swoim charakterem w klimacie pruskich odwzorowań, więc tak zmienionymi – jak nawet Habsburgowie po przejęciu Śląska nie przetwarzali wizerunków, uważając je wraz z obiektami za spuściznę ...
Herb starosty – Herb Powiatu Kluczborskiego, nie może więc wprowadzić czarnych krzyży, jak nie może Boże broń – spowodować ewentualnych zatargów herbowych w obrębie miasta i powiatu. Musi więc odwzorowywać pamięć Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą, a nie preferować tradycje czarnych krzyży, która to tradycja zaciążyła także u polskich fachowców analizujących niejednokrotnie herb Kluczborka. Mylących Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą ze szpitalnikami Joanitami, czy wprowadzających czarny krzyż (nie wiadomo czemu?) obok czerwonej gwiazdy – Umieszczając Dom Krzyżowców – nawet w Palestynie...
* Otto Hupp – Wappen der Städte, Flecken und Dörfer – Frankfurt A/M 1896-1898 – wg. Starego szesnastowiecznego przedstawienia herbu na chorągwi cechowej. Ta chorągiew była jeszcze po 1945 roku...
MICHAŁ MARCINIAK KOŻUCHOWSKI – artysta plastyk, magister sztuki, projektant architektury wnętrz, koncepcji heraldycznych i tkanin.
Flaga samorządowa – terytorialna powszechnego stosowania w obszarze powiatu kluczborskiego
Samorządową flagę terytorialną powiatu kluczborskiego, stanowi poziomy prostokątny płat tkaniny o proporcji szerokości (wysokości) do jej długości jak 5 do 8. Płat tkaniny składa się z trzech poziomych pasów jednakowej szerokości, gdzie pas górny jest barwy żółtej (odpowiednik złota w herbie), pas środkowy barwy czerwonej, a pas dolny barwy białej (odpowiednik srebra w herbie).
Flaga samorządowa urzędowa zwana administracyjną zawierająca herb powiatu kluczborskiego
Samorządową, urzędową (administracyjną) flagę powiatu kluczborskiego stanowi poziomy prostokątny, płat tkaniny o proporcji szerokości (wysokości) do jej długości jak 5 do 8.
Płat tkaniny składa się z trzech poziomych pasów, z których górny i dolny są jednakowej szerokości (wysokości) i mieszczą się w poziomym prostokącie płata tkaniny na jego szerokości (wysokości) sześć razy każdy. Środkowy pas poziomy jest szerokości (wysokości) czterech pasów – pasa górnego lub dolnego. Pas górny jest barwy żółtej. Szeroki pas środkowy jest barwy czerwonej. Dolny pas jest barwy białej.
Poziomy prostokątny pas tkaniny, dzielimy pionowo na trzy części równe, z czego wynikają w prostokącie dwie pionowe linie podziału. Na lewą linię podziału (od masztu) nakładamy tarczę z wzorem wizerunku herbu powiatu, której środek pokrywa się z pionową linią podziału prostokąta płata tkaniny. Tarcza jest na pasie czerwonym.
Gdy prostokąt jest równy 54 jednostkom, to tarcza jest wysokości 50 jednostek, a pozostałe 4 jednostki – stanowią odgraniczenie srebrnej tarczy od krawędzi czerwonego pasa – po dwie jednostki górą i dołem.
Mapa Powiatu